Amerykański sąd o bezstronności arbitra

​United States Court of Appeals for the Second Circuit (Federalny Sąd Apelacyjny II Okręgu) w niedawnym orzeczeniu w sprawie  Landmark Ventures, Inc. v. InSightec, Ltd.  (No. 14-4599-cv) wypowiedział się  w materii dość często (lecz nieskutecznie) podnoszonego zarzutu stronniczości arbitra jako podstawy odmowy wykonalności orzeczenia sądu polubownego na bazie tzw. Konwencji Nowojorskiej (Konwencja o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r. Dz.U. 1962 nr 9 poz. 42.).

W rozpatrywanej sprawie jedna ze stron zarzucała arbitrowi stronniczość ze względu na oddalenie sześciu z dziesięciu wniosków dowodowych oraz wniosku o przedłużenie postępowania w związku z potrzebą przeprowadzenia dowodu z tzw. świadka-biegłego (instytucja aktualnie nieznana polskiemu rodzimemu procesowi cywilnemu). Strona podnosząca zarzuty wskazywała także, że arbiter był powiązany ze stroną, która wygrała proces przed sądem polubownym, ze względu na członkostwo pełnomocników i arbitra strony przeciwnej w tej samej izbie handlowej (ICC),  a zatem nieobiektywny, co ma uzasadniać odmowę uznania wykonalności.

Sąd I Instancji nie uwzględnił zarzutów niezadowolonej z orzeczenia arbitrażowego strony, co skutkowało apelacją.  Sąd Apelacyjny rozpatrując sprawę stwierdził, że arbitrzy w świetle stosowanej także w USA Konwencji Nowojorskiej, mają dużą swobodę w kształtowaniu przebiegu postępowania dowodowego. Oddalenie wniosków dowodowych uzasadniało ich błędne sformułowanie, a odmowa przeprowadzenia dowodu ze świadka-eksperta wynikała z przewlekłego i wielokrotnego niedotrzymywania terminów przez stroną pozwaną. Odnosząc się natomiast do zarzutu stronniczości, Federalny Sąd Apelacyjny wskazał, że w świetle amerykańskiej praktyki orzeczniczej, dla skutecznego wykazania takiego uchybienia koniecznym jest, aby z okoliczności sprawy wynikało, że arbiter był stronniczy. W ocenie Sądu Apelacyjnego dla takiego wniosku nie wystarczyło tylko wykazanie, że arbiter ów uczestniczył z pełnomocnikiem strony, która wygrała proces, w panelu arbitrażowym w 19 wcześniejszych postępowaniach.

Michał Hubicki