Sąd Apelacyjny w Katowicach rozpatrywał sprawę, w której strony posługiwały się ogólnymi warunkami kontraktowymi dla budowy Międzynarodowej Federacji Inżynierów Konsultantów (konkretnie tzw. „żółtą książką FIDIC”).
W Szczególnych Warunkach Kontraktu strony dość niefortunnie zmodyfikowały standardową klauzulę arbitrażową. W zapisie na polski sąd polubowny (Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej) pomiędzy stronami mającymi siedzibę w Polsce, odnosząc się do przyszłych sporów, wskazały, że będą one rozstrzygane „przez międzynarodowy arbitraż”. Pomiędzy stronami wynikł spór o wynagrodzenie, który powódka skierowała przed sąd powszechny z pominięciem arbitrażu. Strona pozwana, w odpowiedzi na pozew, podniosła zarzut istniejącego zapisu na sąd polubowny, co uzasadniało odrzucenie pozwu. Powódka broniła się twierdząc, między innymi, że strony w zapisie na arbitraż wskazały, że spory rozstrzygane będą przez „arbitraż międzynarodowy”, który na kanwie wynikłego sporu nie mógł mieć miejsca. Sąd, dokonując wykładni wiążących strony zapisów umownych stwierdził, że strony co prawda odwołały się do arbitrażu międzynarodowego, jednak było to oczywiste przeoczenie wynikające z posługiwania się z gotowych wzorców kontraktowych i nie może uzasadniać stwierdzenia o niewykonalności czy nieważności zapisu na arbitraż. Sąd postanowieniem odrzucił pozew. Orzeczenie: Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach w sprawie o sygnaturze V ACz 343/14 z dnia 08 maja 2014 r. Michał Hubicki Sąd Apelacyjny we Wrocławiu rozpatrywał sprawę dotyczącą powództwa strony, która nie była w stanie ustalić adresu sądu polubownego wskazanego w klauzuli arbitrażowej. Powódka dochodziła roszczeń o zapłatę wobec strony pozwanej z tytułu wiążącej strony umowy o roboty budowlane.
W odpowiedzi na pozew, strona pozwana wniosła o odrzucenie powództwa ze względu na fakt zawarcia w umowie zapisu na sąd polubowny o następującej treści: „(…)strony zobowiązują się do polubownego rozwiązania wszelkich sporów powstałych na gruncie niniejszej umowy. W razie braku możliwości osiągnięcia kompromisu, Sądem właściwym do rozstrzygnięcia sporu będzie Krajowy Sąd Arbitrażowy przy Międzynarodowym Instytucie Mediacji i Arbitrażu we Wrocławiu” W odpowiedzi na zarzut istnienia zapisu na sąd polubowny powódka wskazała, że zapis ten jest niewykonalny, a to ze względu na niemożliwości określenia adresu siedziby sądu polubownego. Na dowód powyższego powódka przedłożyła odpis KRS stowarzyszenia Międzynarodowego Instytutu Mediacji i Arbitrażu we Wrocławiu, z którego wynikało, że pierwotnie wskazany w KRS adres siedziby stowarzyszenia został wykreślony. Sąd pierwszej instancji odrzucił pozew ze względu na skuteczne podniesienie przez stronę pozwaną zarzutu zapisu na sąd polubowny. Postanowienie zostało zaskarżone przez powódkę, która podtrzymywała twierdzenia o niemożności ustalenia adresu siedziby sądu polubownego, co miało przesądzać o niewykonalności zapisu. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wskazał, że samo przedłożenie odpisu KRS stowarzyszenia przy którym miał działać sąd polubowny nie można uznać za wystarczające dla stwierdzenia, że klauzula arbitrażowa jest niewykonalna. Jak podniesiono w orzeczeniu, odnalezienie adresu sądu polubownego przez stronę klauzuli arbitrażowej obciąża tą stronę. Z ustaleń Sądu pierwszej instancji wynikało przy tym, że strona powodowa nie wykazała w żaden sposób, że niemożliwe było odnalezienie adresu sądu polubownego, a także nie wykazała podjęcia jakiejkolwiek próby wniesienia sporu przed tenże sąd. Wobec nie wykazania istnienia podstaw do stwierdzenia niewykonalności zapisu, zażalenie zostało oddalone. Komentarz ArbitrationHQ: Powyżej wskazana sytuacja ukazuje, że w praktyce, przy wykazywaniu "niewykonalności" zapisu na sąd polubowny należy bardzo starannie opisać i uzasadnić okoliczności wspierające takie twierdzenie. Powyższe ukazuje też, że ostrożnie należy podchodzić do kształtowania zapisów na sąd polubowny, właściwie dobierając treść klauzuli - i to zarówno co do doboru słownictwa, jak i samego sądu polubownego. Zapis "szyty na miarę" pozwoli zminimalizować ryzyko sporów co do możlliwości poddania sporu pod sąd polubowny. Orzeczenie: Postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 28 marca 2013r. sygn. akt ACz 481/13 Michał Hubicki |
Michał Hubicki
Archiwum
June 2017
|