O charakterze zapisu na sąd polubowny

Sąd Apelacyjny w Krakowie w niedawno opublikowanym orzeczeniu wypowiedział się na temat charakteru prawnego zapisu na sąd polubowny. W rozpatrywanym przez sąd stanie faktycznym jedna ze stron powoływała się na bezskuteczność zapisu na sąd polubowny. Uchylenie się od skutków prawnych klauzuli arbitrażowej miał być fakt, że zapis został zawarty pod wpływem błędu. 

Strona przeciwna w odpowiedzi na tak sformułowany zarzut stwierdziła, że zapis na arbitraż, jako umowa o charakterze procesowym, nie podlega przepisom prawa materialnego, w tym normom pozwalającym na uchylenie się od oświadczenie złożone pod wpływem błędu.

Sąd Apelacyjny rozstrzygając spór na tle charakteru prawnego zapisu na sąd polubowny stwierdził, że  podzielić należy pogląd, zgodnie z którym ma on charakter mieszany, materialno-procesowy. Zawarcie umowy o arbitraż pozostaje w sferze prawa cywilnego materialnego, skoro zależy od decyzji obu stron, w tej relacji równoprawnych i bez udziału czynnika urzędowego. Do sfery prawa procesowego należą za to cel i skutki zapisu, chociaż nie sposób stanowczo wykluczyć, że z naruszenia jego postanowień strona może wywodzić również skutki materialne (odszkodowawcze). Stwierdzenie to uzasadnia stosowanie do zapisu na sąd polubowny przepisów KC o oświadczeniach woli, w tym o ich wykładni, wadach, przyczynach nieważności.

Michał Hubicki

Orzeczenie:
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie o sygn. akt I ACz 1879/13 z dnia 12 listopada 2013 r.